به روز شده 1402/12/27
امروز 29 اسفند 1402
وضعیت کتاب: موجود
پشتیبان فروش : 09207980819
-
150,000 تومان
لینک خرید : https://www.ipketab.com/خرید-کتاب-مبانی-توسعه-اقتصادی-محمود-روزبهان-مهربان
به روز شده 1402/12/27
لینک خرید : https://www.ipketab.com/خرید-کتاب-مبانی-توسعه-اقتصادی-محمود-روزبهان-مهربان
نظریه اقتصاد توسعه، مثل سایر بخش های علم اقتصاد و نیز سایر علوم، دارای چارچوبی مستحکم، منسجم و تغییرناپذیر است؛ زیرا براساس یک سری اصول و قواعد علمی - تجربی قرار دارد. به همین لحاظ است که با گذشت زمان روابط علت و معلولی این قواعد تغییر نمی کنند، که اگر غیر از این بود علم محسوب نمی شد.
به همین لحاظ است که نه چارچوب کلی این کتاب و نه چارچوب کلی هیچ کتاب علمی دیگری نمی تواند دچار تغییرات بنیادی شود. به هرحال، اگرچه حقایق ثابت اند اما زمان در حال گذر، و با گذشت زمان واقعیت ها تغییر می کنند، و از همین روست که به روز کردن مباحث اجتناب ناپذیر است.
بیش از بیست سال است که از چاپ اول این کتاب درسی می گذرد. در این محدوده زمانی، کتاب حاضر نیز بیش از ۲۰ بار تجدید چاپ شده است. تعدد چاپ این کتاب درسی نشاندهنده این واقعیت است که اثر حاضر به صورت یک منبع درسی معتبر و قابل استناد در بسیاری از دانشگاههای کشور مورد استفاده قرار می گیرد. این موضوع باید نقطه قوتی برای مطالعه کننده جدید محسوب گردد. به هرحال، در طول این سالها کتاب حاضر نیز به طور پیوسته نه تنها از نظر آماری بلکه از نظر مباحث جدید مطرح شده در ارتباط موضوعی به روز شده است. "
در ویراست جدید این کتاب اگرچه هدف حفظ چارچوب قبلی بوده است اما تغییرات بسیاری در لابلای مطالب آن انجام شده است. به منظور آشنایی با موضوعات مورد بحث در این کتاب به پیشگفتار قبلی که با اصلاحاتی در زیر آورده شده است توجه کنید.
توسعه اقتصادی فرایندی است که در آن یک جامعه از مرحله ای به مرحله بالاتری از پیشرفت اقتصادی می رسد. این فرایند از طریق یک رشته تغییرات در ساختار اقتصادی و غالبا اجتماعی - سیاسی - فرهنگی ژخ می دهد. اقتصاد توسعه نیز بررسی و تحلیل راه و روشهایی است که برای گذر از هر مرحله مورد مطالعه قرار می گیرد.
به این ترتیب، توسعه پدیده ای پویاست که به زمان و مکان معینی تعلق ندارد و مختص به جامعه خاصی نیز نیست. به هرحال از آنجا که شکاف عمیقی در بین دو دسته از جوامع که ما آنها را جوامع پیشرفته و درحال توسعه می نامیم وجود دارد، بیشتر مطالعات در اقتصاد توسعه بر روی مسائل و تحلیل راههایی است که کشورهای درحال توسعه برای گذر از مرحله موجود به مرحله پیشرفت اقتصادی باید طی کنند.
اقتصاد توسعه شاخه ای از علم اقتصاد است که اگرچه عمری نسبتا کوتاه اما وسعتی درخور توجه دارد. تنوع و عمق مطالب در این رشته از علم اقتصاد آنقدر زیاد است که امکان محدود کردن آن به یک کتاب عملا ناممکن است. به بیان دیگر، یک کتاب در این زمینه نمی تواند تمامی ابعاد توسعه را، حتی به شکل مختصر، بپوشاند. با این همه، این شاخه از علم اقتصاد نیز دارای چارچوبی است که اولین درس در مبحث اقتصاد توسعه قاعدتا بایستی نقشه کلی آن باشد. به همین سبب در بحث مقدماتی توسعه، یا به عبارتی در اولین درس در مبحث اقتصاد توسعه، باید سعی شود که مبانی موضوع تا حد امکان مشخص و معین شود تا زمینه برای درک مطالب در سطوح بالاتر فراهم گردد. هدف اصلی این کتاب نیز آشنایی دانشجویان با مطالب توسعه در حد اولین درس در مقطع کارشناسی است.
خطوط کلی کتاب حاضر، در طی سالها مطالعه، تدریس و تحقیق نویسنده شکل گرفته است. در طول این سالها، نگارنده با مطالعه کتب و مقالات متعدد و در سطوح مختلف، توشه هایی برگرفته است که مطمئنا این اثر را تحت تأثیر قرار داده اند. به همین سبب، در اینجا ذکر نام پاره ای از نظریه پردازان بزرگ این رشته در سطح بین المللی که کتب جامعی در مبحث توسعه نگاشته اند ضروری به نظر می رسد. از معروفترین این صاحب نظران می توان به طور نمونه از هیگن (Everett Hagen)، کیندل برگر (Charles Kindleberger)، پل باران (Paul Baran)، تودارو (Michael Todaro)، گالبرایت (John K Galbraith ) ، کوزنتس (Simon Kuznets)، و لوئیس (Arthur Lewis) نام برد. خوشبختانه به دلیل ترجمه آثار اکثر این بزرگان به زبان فارسی این اسامی برای افراد آشنا به مسائل توسعه نامهای شناخته شده ای هستند.
این مسأله که نویسندگان مختلف مبحث توسعه چگونه با این موضوع برخورد داشته و دارند، و این کتاب با آن چگونه برخورد کرده است، از اهمیت خاصی برخوردار است. در واقع، به خصوص در گذشته، برخورد دوگانه ای با مسأله توسعه شده است. از یکطرف دیدگاه ساختارگرایان قرار دارد (که نگاهی کلی و ساختاری و غیر قابل انعطاف به آن داشته و دارند و از طرف دیگر دیدگاه محافظه کاران است که پرداختن به معلولها، عوامل جزئی و صرفا در چارچوب الگوهای نظری است. به هر حال در این رابطه «راه سومی» نیز وجود دارد که اکثر کتابهای درسی دانشگاهی، از جمله این کتاب، این راه را دنبال می کنند. این راه سوم براساس آگاهی و توجه نه تنها به دو دیدگاه مزبور بلکه واقعیت های عینی جوامع شکل گرفته است.
کتابی که در دست دارید، شامل یازده فصل است که مطالب آن در طول یک ترم به طور کامل قابل تدریس است.
هدف فصل نخست، آشنایی خواننده با مفهوم رشد و توسعه اقتصادی، همچنین تفاوت بین جوامع پیشرفته و درحال توسعه است. در این فصل با ارائه پاره ای از ارقام و آمار موردنیاز برای شناخت کلی کشورهای مختلف جهان، تصویری از جغرافیای توسعه یافتگی و توسعه نیافتگی داده شده است.
از آنجا که بحث اصلی در مبحث توسعه، آشنایی با مسأله توسعه نیافتگی و شناخت بیشتر و بهتر کشورهای درحال توسعه است، در فصل دوم کتاب به مشترکات و تفاوتهای بین کشورهای درحال توسعه پرداخته ایم.
فصل سوم کتاب تحلیلی تاریخی از جریان توسعه نیافتگی است که پیوند و رابطه بین توسعه و توسعه نیافتگی را از نقطه نظر تاریخی بررسی می کند.
به طور حتم، نظرات و عقاید علمای اقتصاد در زمینه رشد و توسعه موردی است که هر دانش پژوه در زمینه توسعه اقتصادی مایل به شناخت و اطلاع از آن است. از این رو، در فصل چهارم عقاید اقتصاددانان بزرگ در باب رشد و توسعه مطرح شده است.
فصل پنجم با نشان دادن اهمیت نرخ رشد در توسعه اقتصادی آغاز می شود. سپس در مورد نقش هریک از عوامل تولید در رشد اقتصادی به طور جداگانه بحث کرده ایم.
فصول ششم و هفتم که به ترتیب با عناوین "آموزش" و "جمعیت" مطرح شده اند، دو مسأله مهم از مسائل کشورهای درحال توسعه هستند که با دو انگیزه متفاوت ارائه شده اند.
فصل "آموزش" که در رابطه با دو عامل تولید یعنی تکنولوژی و نیروی کار و به دنبال آنها مطرح شده است از اهمیت ویژه ای برخوردار است. انگیزه بحث در مورد آموزش و نقش آن در توسعه آن است که ظاهرا چنین به نظر می رسد مشکل گشای پاره ای از مسائل اساسی کشورهای درحال توسعه است. از سوی دیگر، انگیزه بحث در مورد جمعیت بدین دلیل است که افزایش جمعیت سریع یکی از معضلات کشورهای درحال توسعه است.
توزيع درآمد، به خصوص شناخت معیار توزیع مناسب یا نامناسب آن در جوامع مختلف، از موارد دیگری است که به دلیل ابعاد اقتصادی - سیاسی - اجتماعی آن در مبحث توسعه اقتصادی از حساسیت فراوانی برخوردار است. این موضوع فصل هشتم کتاب است.
فصل نهم کتاب به بحث در مورد استراتژی یا راهبردهای توسعه اختصاص یافته است. این فصل مشتمل بر دو بخش نظری و عملی است که از اهمیت خاصی برخوردار است، زیرا تصویری کلی از راههای ممکن برای رسیدن به توسعه را نشان می دهد.
در بین کشورهایی که در نیم قرن اخیر توانسته اند به پیشرفتهای چشمگیری دست یابند، می توان از دو کشور ژاپن و چین نام برد. اما دلیل انتخاب این دو کشور و بحث در مورد آنها در فصل دهم کتاب به علت استفاده این دو کشور از دو الگوی کاملا مختلف سرمایه داری و غیر سرمایه داری است.
در فصل یازدهم که فصل پایانی کتاب است، نگرشی دوباره بر مفهوم توسعه داریم. در این فصل و براساس مطالب گفته شده در طول کتاب، سعی شده است تعریف کاملتری از توسعه ارائه شود. این فصل کوتاه را اگرچه می توان به عنوان فصل نتیجه دانست، اما در واقع می تواند به عنوان نقطه آغازین بحث توسعه در سطحی بالاتر تلقی شود.
به دنبال فصل یازدهم، پیوستی تحت عنوان "سخنی کوتاه در باب برنامه ریزی" آمده است. اگرچه هدف از این پیوست تأکید بر نقش مؤثر برنامه ریزی در توسعه اقتصادی است، اما در عین حال خواننده را با مفاهیم و تکنیکهای اولیه متداول در امر برنامه ریزی آشنا می سازد.
سرانجام، قبل از ذکر منابع اصلی کتاب، دو مقاله مرتبط با موضوع و به منظور پر کردن خلاء بحث در مورد چند مفهوم اساسی در اقتصاد توسعه، مثل واژه توسعه پایدار، | جهانی شدن اقتصاد، و نقش تکنولوژی اطلاعات در توسعه آورده شده است.
در پایان، یادآور می شود که متدولوژی یا روش شناسی مطالعه اقتصاد توسعه، به عنوان شاخه ای از علم اقتصاد، همان متدولوژی حاکم بر علم اقتصاد است. به ویژه، و به دلیل ماهیت خاص این رشته، تأكید بیشتر بر استفاده از روش استقرایی یا آماری و روش تاریخی - تجربی است.
برچسب های مرتبط با این کتاب: کتاب مبانی توسعه اقتصادی, محمود روزبهان, مهربان, رشد و توسعه, مشترکات و تفاوتهای بین کشورهای در حال توسعه, تئوریهای رشد و توسعه اقتصادی, نرخ رشد, جمعیت و توسعه, استراتژیهای توسعه, مفهوم توسعه