معرفی و به در این فصل مفاهیم اساسی و اصطلاحاتی که مکرر در علم آمار استفاده می شود را و به تفصیل در مورد آنها بحث می کنیم. که برخی از آنها عبارتند از جامعه، نمونه آماری، نمونه گیری و روش های آن، متغیرها و مقیاس اندازه گیری آنها.
۲ - ۱ تاریخچه آمار
پی ریزی و بنای اولیه علم آمار به سرشماری های بسیار ابتدایی در حدود ۶۰۰۰ سال قبل از میلاد توسط بابلیها و مصریها و بعدها توسط امپراتوری روم و ایران در باره اطلاعات مربوط غنایم جنگی، زاد و ولد، دارایی افراد و ....) بر می گردد. در قرن شانزدهم اولین کتاب احتمال توسط کاردان به عنوان «بازی و شانس» نوشته شد. مانند هر علم دیگر، بر اساس نیازهای بشر، سیر تکاملی علم آمار نیز تداوم یافته و با پیشرفت دانش در تمام شاخه ها داده ها و مسائل پیچیده تری برای تجزیه تحلیل و تولید علم مطرح شده و دانشمندان علم آمار را ناگزیر به توسعه فنون نظری و عملی جدید نموده است. امروزه آمار به یکی از مهم ترین ابزارها برای پی بردن بشر به رمز و راز دنیای ناخته مبدل شده و از طریق بهره جویی از اطلاعات مختصر (نمونه) به واقعیت هایی در باره مجموعه ی بزرگ تری (جامعه) پی میبرد. Cardanآمار در لغت به معنی شمردن و حساب کردن بوده و از ریشه ی واژه های پوز Stato و Statista" برگرفته شده است. آمار در زبان انگلیسی Statistics خواند می شود که اولین بار توسط زیمرمن" بکار گرفته و معرفی شده و سن کلر در کتابی بانا گزارش آماری اسکاتلند ۹۹-۱۷۱۹» در سطح گسترده از این کلمه استفاده کرده است. 1- معانی آمار آمار در اصطلاح عامیانه به حقایقی اشاره می کند که به صورت اعداد و ارقام بیان شده باشند. به صورت خلاصه معنی عامیانه آمار ارائه هرگونه اطلاعات به صورت ارقام و اعداد بوده و می توان عبارت «مشاهدات عددی» را مترادف آن در نظر گرفت. نظیر آمار جمعیت ایران، آمار صادرات و واردات از گمرک آبادان، آمار تولید خودرو در سال ۹۱، آمار عرضه سهام در بورس تهران، آمار بی کاران در یک شهر، آمار پرندگان مهاجر تالاب های انزلی، آمار دانشجویان کارشناسی دانشگاه آزاد، آمار کالاهای موجود در یک انبار. به معنی علمی و تخصصی آمار عبارت است از مجموعه ای از روشها و تکنیکهائی که در جمع آوری، خلاصه و طبقه بندی، پردازش، نمایش، تجزیه و تحلیل و تفسیر اطلاعات آماری و نهایتا نتیجه گیری و تعمیم نتایج مورد استفاده قرار می گیرد. اما تبدیل داده های خام» به «اطلاعات مفید» از اساسی ترین وظایف علم آمار بوده و از این طریق زمینه برای اتخاذ هرگونه تصمیم گیری آگاهانه و مبتنی بر دانش و اطلاعات فراهم می شود. فراهم می شود.آمار در لغت به معنی شمردن و حساب کردن بوده و از ریشه ی واژه های پوز Stato و Statista" برگرفته شده است. آمار در زبان انگلیسی Statistics خواند می شود که اولین بار توسط زیمرمن" بکار گرفته و معرفی شده و سن کلر در کتابی بانا گزارش آماری اسکاتلند ۹۹-۱۷۱۹» در سطح گسترده از این کلمه استفاده کرده است. 1- معانی آمار آمار در اصطلاح عامیانه به حقایقی اشاره می کند که به صورت اعداد و ارقام بیان شده باشند. به صورت خلاصه معنی عامیانه آمار ارائه هرگونه اطلاعات به صورت ارقام و اعداد بوده و می توان عبارت «مشاهدات عددی» را مترادف آن در نظر گرفت. نظیر آمار جمعیت ایران، آمار صادرات و واردات از گمرک آبادان، آمار تولید خودرو در سال ۹۱، آمار عرضه سهام در بورس تهران، آمار بی کاران در یک شهر، آمار پرندگان مهاجر تالاب های انزلی، آمار دانشجویان کارشناسی دانشگاه آزاد، آمار کالاهای موجود در یک انبار. به معنی علمی و تخصصی آمار عبارت است از مجموعه ای از روشها و تکنیکهائی که در جمع آوری، خلاصه و طبقه بندی، پردازش، نمایش، تجزیه و تحلیل و تفسیر اطلاعات آماری و نهایتا نتیجه گیری و تعمیم نتایج مورد استفاده قرار می گیرد. اما تبدیل داده های خام» به «اطلاعات مفید» از اساسی ترین وظایف علم آمار بوده و از این طریق زمینه برای اتخاذ هرگونه تصمیم گیری آگاهانه و مبتنی بر دانش و اطلاعات فراهم می شود. فراهم می شود.