مشخصات کتاب تون و طبس در اواخر دوره قاجار
نام : |
کتاب تون و طبس در اواخر دوره قاجار |
مولف ، نویسنده : |
میرزا محمد علی رشیدی ملقب به منشی باشی طبسی |
مهدی قربانی انیس الکتاب |
انتشارات، نشر : |
قاف مشهد الرضا |
شابک : |
9786006595757 |
قیمت پشت جلد : |
750,000 تومان |
|
به مناسبت موضوع کتاب حاضر که مصنف شرح وقایع و رخدادهای تون وطبس را در دوران قاجار طی سال های ( 1343 - ۱۲۸۸ هـ ق ) به رشته ی تحریر و تقریر و تصنیف درآورده ، سخن را با مرور کلام گهربار مولای متقیان امیرمؤمنان حضرت علی (ع) آغاز میکنم :
وقال : معاشر النّاس ، إتّقوا الله فكم من مؤمل ، ما لا يبلغه ، وبان ما لا يشكنه ، و الاب و جامع ما سوف يتركه ، ولعله من باطل جمعه ، ومن حق منعه ؛ أصابه حراماً ، واحتمل به اثاماً قباء بوزره ، وقدم على ربه اسفاً لاهفا ، قد خسر الدنيا والاخرة ، ذلك هو الخسران المنبين .
و درود خدا بر او فرمود : ای مردم از خدا بترسید ، چه بسا آرزومندی که به آرزوی خود نرسید ، و سازنده ساختمانی که در ساخته خود نیارمید ، وگردآورنده ای که زود آن ها را رها خواهد کرد ، شاید که از راه باطل گرد آورده ، و یا حق دیگران را باز داشته ، و با حرام به هم آمیخته که گناهش بر گردن اوست ، و با سنگینی بار گناه درگذشت ، و با پشیمانی و حسرت به نزد خدا رفت که : « در دنیا و آخرت زبان کرده و این است زیانکاری آشکار ) .
آری ! مرحوم شادروان محمد رضا اظهری ( ۱۳۷۲ - ۱۲۹۹ ش ) از چهرهای فرهیخته فرهنگی طبس گلشن که سوابق و خدمات علمی وی برای اکثریت اهل علم و تحقیق شناخته شده است . او به اتفاق شادروان مرحوم سید محمد طبسی نژاد ، با زحمت بسیار ، و با صرف وقت ، و دقت تمام این اثر را رونوشت کرده سپس مقاله ای جامع در بیان معرفی کتاب « شلغم شوروا = شلم شوروا » با همکاری جناب آقای مایل هروی تألیف و تدوین کرده سپس آن را در مجله کیهان فرهنگی منتشر می کند . مجموعه ی حاضر ، صرفاً تنها رونوشت به یادگار مانده از اولین اثر قلمی مرحوم میرزا محمد علی منشی باشی طبسی است که محتوی آن ، بالغ بر پنجاه سال وقایع اتفاقیه در منطقه جنوب خراسان ، شامل شهرهای : طبس ، بشرویه ، گناباد ، بجستان ، خـور بیابانک ، فردوس ، بیرجند ، قاین ، تربت حیدریه ، و حتى مشهد را حکایت میکند . وقایعی که با جدیت می توان گفت نشون بازگو نشده و از اهمیت بسزایی برخورداراست . بیان اینکه ؛ چگونه این اثربدستم رسیده ، شرحی مفصـل ومطـول داردکه موجب اطنـاب ومـلال اسـت . همین بس که بدانیـد ؛ پس از دوسـال جستجو ، تحقيـق و پیگیری های مداوم ، اوایل سال ۱۳۹۳ آقای حاج سید جواد حجازی « خیاط » ( 1395 ۱۳۰۹ ش ) تلفنی بـا مـن تماس گرفته وگفتند : « ساکی بزرگ حاوی مقداری کاغذهای مخطوط ، کهنه و پاره ، به من داده اند تا ببرم در بیابان دفن و معدوم کنم . چون شما قبلاً سفارش کرده اید ، اگر هرگونه دست نوشته دیدم اطلاع بدهم ، به شما زنگ زدم تا چنان چه می خواهید بیائید ببرید . ! ؟ » آری ! پس از دریافت این ساک ؛ و تفکیک و مرتب کردن تمامی اوراق ، علاوه براصل سواد این اثر مهم و ارزشمند ، حدود هزار صفحه دست نوشته های مفید درباره ی تاریخ طبس وغيـره به همراه چندین سند وجود داشت که آنها را مجلـد کـرده ، اصل آن را به کتابخانه ی آستان قدس رضوی و دیوانکده ادیب میبدی سپردم تا به نام صاحب اثر فهرست و نگهداری شود . تصویر اوراق به چهار عنوان تدوین و تجلید شده ، درکتابخانه شخصی خودم استفاده می شود ،